مخزن کمپرسور اسکرو، یکی از عناصر اساسی و حیاتی در سیستمهای هوای فشرده است که نقش بسیار مهمی در عملکرد و کارایی کمپرسورهای اسکرو دارد. این مخازن، به عنوان ذخیرهکنندهی هوای فشرده تولیدی توسط کمپرسورهای اسکرو، نه تنها در تنظیم فشار و استفاده بهینه از هوا نقش دارند، بلکه با کاهش نوسانات فشار و تأمین هوا در زمانهای نیاز، به بهرهوری و کارایی سیستم کمک میکنند.
از این رو، اهمیت انتخاب و استفاده از مخازن کمپرسور اسکرو با استانداردهای لازم و با کیفیت مناسب برای صنایع مختلف اهمیت دارد. در این مقدمه، به بررسی عملکرد، اجزای تشکیلدهنده و اهمیت مخازن کمپرسور اسکرو پرداخته خواهد شد.
مخزن ذخیره سازی هوای فشرده
مخزن ذخیره سازی هوای فشرده یا مخزن کمپرسور اسکرو، یکی از اجزای اساسی و حیاتی در سیستمهای هوای فشرده و نیوماتیک محسوب میشود. این مخازن، که به طور گسترده در صنایع مختلف از جمله صنایع پلاستیک، داروسازی، لاستیکسازی و غیره استفاده میشوند، بعد از کمپرسورهای اسکرو یا پیستونی در سیستمهای هوای فشرده به کار میروند.
مشخصات یک مخزن هوای فشرده
مخزن هوای فشرده، عمده وظیفهاش را در ذخیرهسازی هوای فشرده تولیدی توسط کمپرسور پیستونی یا اسکرو دارد. این مخازن، علاوه بر این کار اصلی، دارای مزایای دیگری نیز میباشند. ظرفیتهای مختلفی از مخزنهای هوای فشرده وجود دارد که از سایزهای 10 لیتری تا 10000 لیتری متغیر است.
این مخازن بر اساس نیازهای مختلف صنایع تولید میشوند و توانایی ذخیرهسازی هوا با فشارهای مختلف را دارند. در کمپرسورهای سیلندر پیستونی، مخزنها به صورت افقی و به صورت پکیج کامل ارائه میشوند، اما در کمپرسورهای اسکرو با ظرفیت بالاتر، مخزنها به صورت عمودی و جدا از کمپرسور واقع شده و بهطور مجزا در کنار کمپرسور قرار میگیرند
چرایی استفاده از مخزن کمپرسور اسکرو
مخزن ذخیره هوای فشرده یکی از اجزای ضروری و حیاتی در هر سیستم هوای فشرده است. استفاده از مخزن به دلیل کاهش نوسانات فشار در سیستم هوای فشرده و ذخیرهسازی هوای فشرده در زمانهای تقاضای بیشتر، ضروری است. فشار درون مخازن معمولاً در محدوده ۸ تا ۱۳ بار تنظیم میشود و هوای مورد نیاز برای زمانهای تقاضای بالا در آنجا ذخیره میشود.
استفاده از مخزن هوای فشرده دارای مزایای بسیاری است:
- در زمانهای تقاضای بالا، هوای فشرده بهصورت مداوم در دسترس است و نیازی به استارت مجدد کمپرسورها نیست.
- مخزنها از ورود آب کندانسهای که در فرآیند تراکم هوا در کمپرسورها تولید میشود، به سیستم لولهکشی و مخازن هوای فشرده و ایجاد آسیب جلوگیری میکنند.
- آنها از مصرف بیش از حد و روشن و خاموش شدن فراگیر کمپرسورها جلوگیری میکنند.
- با تولید کمتر هوای فشرده، هزینههای مصرفی نیز کاهش مییابد.
- هوای فشرده را خنک میکنند و بخشی از رطوبت و روغن موجود در آن را جذب و خارج میکنند.
اجزای اصلی مخزن کمپرسور اسکرو
اجزای اصلی مخازن هوای فشرده، که به طور کلی در تمامی تجهیزات و دستگاههای صنعتی یافت میشوند، شامل موارد زیر میباشند:
- سوپاپ اطمینان: این قسمت در مخزن به کار میرود تا در صورت افزایش ناگهانی فشار هوا فراتر از حد مجاز، سوپاپ باز شده و فشار اضافی را تخلیه کند تا از احتمال انفجار مخزن جلوگیری شود.
- شیر تخلیه اتوماتیک یا اتودرین: این قسمت بهصورت خودکار و برقی عمل میکند. وظیفه اصلی اتودرین، تخلیه آب و رطوبت موجود در داخل مخزن است. هنگامی که هوا فشرده توسط کمپرسور تولید شده و وارد مخزن میشود، مقدار کمی آب همراه با هوا وارد میشود که این شیر تخلیه اتوماتیک باز میشود و اجازه میدهد که آب و رطوبت خارج شود، جلوی زنگ زدگی در داخل مخزن و لولهکشی را میگیرد.
این شیرها بهصورت دقیق در زیر مخزن نصب میشوند تا آب جمع شده در کف مخزن را تخلیه کنند و مقدار آب موجود در آن را کنترل کنند.
اتودرین یا شیر تخلیه اتوماتیک در مخزنهای هوای فشرده به سه صورت مختلف عرضه میشود:
- اتودرین تایمری: این نوع اتودرین دارای قابلیت تنظیم زمان باز و بسته شدن میباشد. با تنظیم زمان مورد نظر، این اتودرین بهطور خودکار آب و رطوبت موجود در مخزن را تخلیه میکند.
- اتودرین مکانیکی: در این نوع اتودرین، عمل تخلیه آب بهطور مکانیکی و بدون نیاز به برق انجام میشود. زمان تخلیه آب توسط فشار هوا وارد شده به مخزن کنترل میشود.
- اتودرین دستی: این نوع اتودرین توسط کاربر بهصورت دستی کنترل میشود و برای تخلیه آب از مخزن، باید بهصورت دستی باز شود و پس از تخلیه، دوباره بسته شود.
همچنین، برای کنترل و نمایش فشار هوا در مخزن، از مانومتر یا گیج فشار استفاده میشود. این وسیلهها قادرند فشار هوای موجود در مخزن را بهصورت دقیق نشان دهند و برای کنترل دائمی فشار در مخزن بسیار مفید هستند.
نقش مخزن کمپرسور اسکرو
عملکردهای مخزن کمپرسور اسکرو شامل موارد زیر میشود:
- کاهش نوسانات و کاهش لرزشهای ایجاد شده در کمپرسورها.
- تامین هوای فشرده در زمانهای اوج مصرف، بدون نیاز به استفاده از کمپرسورهای قویتر و بزرگتر.
- کاهش تعداد دفعات روشن و خاموش شدن کمپرسورها اسکرو به دلیل استفاده از هوای فشرده ذخیره شده.
- خارج کردن مقداری از رطوبت و روغن موجود در هوای فشرده تولیدی.
- مخازن کمپرسور باد طبق استاندارد مخازن تحت فشار بالا طراحی و ساخته میشود و رعایت کردن الزامات استاندارد باعث تولید محصولی با امنیت و کارایی بالا میشود.
- توانایی تامین و ذخیره هوای فشرده در زمان اوج مصرف را دارد.
- مخزن هوای فشرده باعث جلوگیری از روشن و خاموش شدن بیش از حد کمپرسورها، که افزایش عمر کمپرسور و متعلقات جانبی آنها را در پی خواهد داشت.
افزایش طول عمر مخزن کمپرسور اسکرو
برای افزایش عمر مفید مخازن هوای فشرده، اقداماتی را میتوان انجام داد. اولاً، لازم است که مانومتر و سوپاپ اطمینان را بهصورت دورهای کنترل کرده و از سلامت آنها اطمینان حاصل کنیم تا هرگونه نقص یا خرابی را بهسرعت تشخیص دهیم و برطرف کنیم.
سپس، استفاده از رطوبتگیر و تله آبگیر بهعنوان وسایل جلوگیری از ورود رطوبت و آب به داخل مخزن، اهمیت دارد. همچنین، استفاده از پوشش مناسب و نصب مخزن در محلی مناسب از دیگر راهکارهای افزایش عمر مفید مخازن است. همچنین، با انجام بازدیدهای دورهای توسط کارشناسان فنی ماهر و اعمال آچارکشی مناسب در زمان باز و بسته کردن دریچههای کنترل، میتوان از عمر مفید مخازن بهرهبرداری بیشتری داشت.
خرید مخزن کمپرسور اسکرو
برای انتخاب یک مخزن مناسب برای کمپرسور اسکرو، ابتدا باید به میزان ظرفیت کمپرسور اسکرو توجه کنیم و متناسب با ظرفیت کمپرسور اسکرو و با نظر کارشناسان انتخاب کنیم تا تعادل و سازگاری میان ظرفیت کمپرسور و مخزن حفظ شود.
سپس باید نوع ورقهای استفاده شده در ساخت مخزن و میزان فشار کاری آن را بررسی کنیم تا مطمئن شویم که مخزن قادر به تحمل فشارهای وارد شده است. همچنین، سایز ورودی و خروجی مخزن باید با میزان هوای مصرفی متناسب باشد و از طرفی بسته به فضای مورد استفاده، تصمیم بگیریم که آیا مخزن باید افقی یا عمودی باشد.
سخن آخر
در پایان، میتوان گفت که مخزن کمپرسور اسکرو، نه تنها به عنوان یک وسیله ذخیرهسازی هوا، بلکه به عنوان یک عامل کلیدی در بهبود عملکرد و کارایی کمپرسورهای اسکرو عمل میکند. با توجه به اهمیت وظایف آن از جمله کاهش نوسانات فشار، تأمین هوا در زمانهای نیاز، جلوگیری از زنگزدگی و سایر مزایا، انتخاب و استفاده از مخازن با استانداردهای لازم و با کیفیت مناسب بسیار حیاتی است.
از این رو، توجه به انتخاب، نصب و نگهداری صحیح این عنصر اساسی، بهبود عملکرد سیستم هوای فشرده را به طرز چشمگیری تسهیل و ارتقا میبخشد.
سوالات متداول
مخزن کمپرسور اسکرو یک قسمت اساسی از سیستم هوای فشرده است که برای ذخیره و تأمین هوای فشرده در زمانهای نیاز استفاده میشود.
مخزن کمپرسور اسکرو به عنوان یک وسیله ذخیرهسازی هوا، وظایفی از جمله کاهش نوسانات فشار، تأمین هوا در زمانهای اوج مصرف، جلوگیری از زنگزدگی و تخلیه آب و روغن از هوای فشرده را برعهده دارد.
برای انتخاب مخزن مناسب، باید به مواردی مانند ظرفیت کمپرسور و شرایط محیطی مورد استفاده توجه کرد.
برای افزایش عمر مفید مخزن، باید به نظارت دائمی بر مانومتر و سوپاپ اطمینان، استفاده از رطوبتگیر و تله آبگیر، استفاده از پوشش مناسب، نصب مخزن در مکانی مناسب، بازدید دورهای توسط کارشناس فنی ماهر، و انجام آچارکشی مناسب در زمان باز و بسته کردن دریچههای کنترل توجه کرد.